Emocje – to nasze wewnętrzne doświadczenia i stany. Pojawiają się w odpowiedzi na różne wydarzenia i to, jak je interpretujemy. Reagujemy przyjemnością lub nieprzyjemnością na sytuacje, gdy nasze potrzeby są zaspokojone lub niezaspokojone.
Emocje są głęboko zakorzenione w naszym mózgu. Towarzyszą im różne myśli i doznania cielesne. Nie tylko ludzie przeżywają emocje – zwierzęta także je odczuwają.
Jakie mogą być emocje
Wyróżniamy emocje pierwotne i wtórne.
Emocje pierwotne to takie, które posiadają wszyscy ludzie we wszystkich kulturach, niezależnie od wychowania. Są naszymi wbudowanymi reakcjami. W różnych teoriach wymienia się od 5 do 8 podstawowych emocji. Najczęściej podaje się:
- Strach
- Radość
- Złość
- Smutek
- Zaskoczenie
- Wstręt
Oprócz emocji podstawowych istnieją jeszcze emocje wtórne, które pojawiają się w toku wychowania i rozwoju, jako mieszanki różnych emocji, nadawanych im znaczeń i określonych przekonań. Są to między innymi:
- Wstyd
- Poczucie winy
- Zazdrość
- Bezradność
- Duma
- Satysfakcja
- Nadzieja
- Rozczarowanie
i wiele innych. Na dole artykułu znajdziesz listę różnych emocji do pobrania.
Po co nam różne emocje?
Emocje dodają nam energii lub sprawiają, że ją tracimy i wycofujemy się z pewnych sytuacji. Pozwalają unikać zagrożeń i chronić się. Mówią nam o tym, co jest dla nas ważne, czego potrzebujemy.
W toku życia nasze przeżywanie emocji bywa modyfikowane przez wychowanie. Możemy zacząć przeżywać emocje wobec emocji (np. jeśli ktoś wyśmiewał Twój smutek, będziesz dodatkowo doświadczać wstydu, gdy go przeżywasz).
Możemy też doświadczać małych i większych traum, które sprawiają, że na sytuacje, których normalnie byśmy się nie bali, zaczniemy reagować lękiem, rezygnacją czy złością.
Jedną z najbardziej pierwotnych emocji jest lęk. Chociaż jest on bardzo nieprzyjemnym stanem i czasem chętnie byśmy się go pozbyli, ma on ogromne znaczenie dla przetrwania – naszego i naszego gatunku. Chroni nas przed zagrożeniami. Gdybyśmy nie odczuwali strachu i lęku, pakowalibyśmy się w niezłe tarapaty – w sytuacje, które groziłyby naszemu życiu w dłuższej i krótszej perspektywie.
Więcej o roli poszczególnych emocji znajdziesz w artykule:
Jak sobie radzić z emocjami?
Jeśli szukasz sposobów na radzenie sobie z emocjami zajrzyj do zakładki “Emocje” na blogu. Jeśli domowe metody nie pomagają, skorzystaj z psychoterapii.
Lista emocji
Możesz także pobrać listę emocji do samodzielnego wykorzystania. Listy nie możesz używać w celach związanych z pracą zarobkową. Jeśli potrzebujesz materiałów do pracy zawodowej w obszarze emocji, skorzystaj z zestawu narzędzi dla specjalistów.