dla kogo jest terapia
Terapia może być pomocna jeśli doświadczasz różnego rodzaju trudności psychologicznych, dotyczących emocji, relacji, samooceny i osiągania celów życiowych, a także w momencie, kiedy po prostu chcesz się rozwijać i poznawać siebie lepiej. Aby skorzystać z psychoterapii nie musisz posiadać diagnozy psychiatrycznej, ale gdy taką diagnozę posiadasz terapia może być szczególnie zalecana.
Trudności emocjonalne to np. depresja (jednorazowa, nawracająca), zaburzenia lękowe, fobie, ataki paniki, zaburzenia po traumie, np. PTSD, borderline, trudności w kontroli złości, poczucie pustki emocjonalnej, częste doświadczanie bezradności, rezygnacji. W obszarze relacji terapia może być pomocna jeśli stale wchodzisz w podobne toksyczne relacje, masz trudności z wyrażaniem potrzeb, swojego zdania, ochroną własnych granic (np. mówienia nie), często wchodzisz w konflikty, nie umiesz budować trwałych satysfakcjonujących relacji, odczuwasz często zazdrość, brakuje Ci pewności siebie, boisz się bliskości i trzymasz ludzi na dystans, jesteś wobec innych bardzo krytyczny i nieufny.
W obszarze samooceny i osiągania celów terapia może być pomocna jeśli często się krytykujesz, stawiasz sobie nadmierne wymagania lub przeciwnie – rezygnujesz ze stawiania sobie celów, odkładasz rzeczy na później, nie lubisz swojego ciała, stale próbujesz siebie zmieniać, doskwiera Ci Twój perfekcjonizm, musisz mieć wszystko pod kontrolą. Warto rozważyć terapię, jeśli doświadczasz stale dolegliwości fizycznych, które nie mają jasnego źródła w wynikach badań medycznych (np. napięcie, duszności, bóle głowy, pleców, problemy ze snem, brak energii, problemy trawienne)
ile czasu trwa terapia
Czas trwania terapii może być różny, w zależności od tego z jakim problemem się zmagasz i od jak dawna. Zależy od ilości Twoich trudnych doświadczeń, ale również Twojego zaangażowania. Czasem terapia może trwać kilka tygodni, a czasem kilka lat.
kiedy zobaczę efekty terapii
To zależy od konkretnego problemu / problemów, poziomu ich złożoności. Niektórzy odczuwają pewien rodzaj ulgi już po pierwszym spotkaniu, inni doświadczają pierwszych efektów po kilku tygodniach lub miesiącach. Jeśli trudno jest wchodzić Ci w bliskie relacje, masz za sobą wiele traum i jesteś bardzo krytyczny wobec siebie, prawdopodobnie na efekty musisz poczekać dłużej.
co jeśli terapia nie przynosi efektów
Przede wszystkim – zgłoś swoje wątpliwości terapeucie. W takiej sytuacji powinniście razem zastanowić się dlaczego tak się dzieje, jak szybko w Twojej sytuacji są możliwe realne zmiany oraz od czego one zależą i co w związku z tym możecie zrobić, aby pojawiły się efekty.
co jeśli terapia jest dla mnie zbyt trudna
Powiedz terapeucie z czym dokładnie jest ci trudno. Terapia może być czasem trudnym doświadczeniem, jeśli jednak jest zbyt trudna – należy koniecznie o tym porozmawiać i wspólnie zastanowić się dlaczego tak się dzieje i co z tym zrobić.
Terapia może być trudna z różnych powodów. Czasami dlatego, że uświadamiamy sobie rzeczy, które nam się nie podobają (dotyczące naszej przeszłości lub tego co obecnie robimy) i osłabiają się mechanizmy obronne. Czasami dlatego, że pojawiają się emocje, z którymi jeszcze nie potrafimy sobie radzić. W takiej sytuacji należy razem z terapeutą poszukać sposobów radzenia sobie z nimi. Niektórzy ludzie mają bardzo silną tendencję do krytykowania siebie i swoich działań. Jeśli do nich należysz – emocje związane z terapią mogą sprawiać, że zaczynasz bardziej siebie oskarżać. Pamiętaj, że terapeuta może Ci pomóc radzić sobie z tą tendencją, jeśli będzie o niej wiedział. Innym źródłem trudności w terapii jest wchodzenie w relację – jeśli trudno jest Ci się otwierać – naturalnie także relacja terapeutyczna można na początku być stresująca. Możesz także bać się odrzucenia czy oceny. Źródłem frustracji może być także to, że terapeuta nie robi tego, co byś chciał. Także o tym warto rozmawiać. Jeśli nie mówisz ludziom czego potrzebujesz – to będzie dla Ciebie nowe, cenne doświadczenie. Jeśli natomiast kontrolujesz innych – to będzie okazja do zmierzenia się z tym. Terapeuta jest osobą zobowiązaną do przejścia własnej terapii i przygotowaną do tego, aby przyjąć Twoje emocje – także wobec niego. Jego zadaniem jest pomóc Ci przekształcić je w coś konstruktywnego dla Ciebie, Twojego procesu i relacji terapeutycznej.
czym są techniki doświadczeniowe w terapii
Techniki doświadczeniowe to specyficzne metody pracy terapeutycznej, oparte nie tylko na zwykłej rozmowie, ale też na emocjonalnym przetwarzaniu doświadczeń i poszerzaniu samoświadomości emocjonalnej.
Techniki doświadczeniowe to między innymi praca z wyobraźnią (często z zamkniętymi oczami), praca z ciałem (badanie oddechu, techniki skanowania ciała i kierowania uwagi na poszczególne odczucia fizyczne, praca z przestrzenią, postawą ciała), badanie aktualnych odczuć, myśli i wrażeń z ciała, podczas rozmowy i bieżącej interakcji z terapeutą, praca z krzesłami (np. praca z pustym krzesłem, dialogi między różnymi aspektami Ja), różnego rodzaju eksperymenty (z postawą ciała, zachowaniem, przestrzenią, wypowiadanymi testowo zdaniami – np. celowa zmiana zachowania na inne niż zwykle podczas sesji i przyglądanie się temu, jakie odczucia to powoduje).
Metody doświadczeniowe są najczęściej dużo bardziej angażujące emocjonalnie niż zwykła rozmowa i mogą być na początku trudne, zwłaszcza jeśli masz doświadczenia z innego rodzaju terapią. Pozwalają jednak na zmianę na poziomie emocjonalnym, a nie tylko intelektualnym, której nie daje (lub daje w dużo mniejszym stopniu) praca intelektualna.
dlaczego wsazane jest informowanie o chorobach przewlekłych i przyjmowanych lekach
Niektóre leki i choroby przewlekłe wpływają na działanie układu nerwowego. Jeśli terapeuta będzie wiedział na co chorujesz lub jakie substancje przyjmujesz, może Ci pomóc w nauce radzenia sobie z objawami lub w razie potrzeby zalecić konsultację u innego specjalisty. Może także dopasować terapię do Twoich możliwości.
dlaczego regularność w terapii jest ważna
Regularność w terapii jest ważna z kilku powodów. Po pierwsze – sprzyja budowaniu poczuciu bezpieczeństwa i przewidywalności, które tworzy ten rodzaj rutyny. Po drugie – dzięki temu może nawiązać się odpowiednia relacja terapeutyczna, która jest ważnym czynnikiem zmiany. Po trzecie – regularność ułatwia planowanie czasu – zarówno Tobie jak i terapeucie. Po czwarte – jeśli brakuje regularności – sesje stają się chaotyczne i nie ma możliwości kontynuowania wątków (bo ciągle pojawiają się nowe), głębszego przepracowywania różnych doświadczeń, co znacznie ogranicza możliwości stosowania skutecznych metod terapeutycznych.
czy terapeuta może być niemiły
Terapeuta nie powinien stosować agresji, wyzywać Cię, oceniać, podważać Twoich wartości, zmuszać Cię do podjęcia określonej decyzji. Może natomiast wyznaczyć granice, odmawiając Ci czegoś w asertywny sposób. Może również zwrócić Twoją uwagę na podejmowane przez Ciebie działania, które oddalają Cię od Twoich celów. Powinien to jednak zrobić w sposób nieoceniający, a jedynie wskazujący wpływ Twoich działań na Twoje samopoczucie i otaczający Cię świat.
czy mogę złościć się na terapeutę
Złość jest podstawową emocją występującą zarówno u ludzi jak i zwierząt. Nie ma nic złego w tym, że odczuwasz złość. Nie ma tez nic złego w tym, że odczuwasz ją czasem na terapeutę. Złość nie jest tym samym, co agresja. Nie powinieneś zachowywać się agresywnie w stosunku do terapeuty, ale możesz odczuwać złość w stosunku do niego. O złości można i warto rozmawiać podczas terapii. Pomijanie tej emocji znacznie przedłuża, a czasem uniemożliwia proces terapeutyczny.
dlaczego ważne jest mówienie o rzeczach, które mi się nie podobają w terapii
Mimo wielu stereotypów na temat terapeutów, terapeuta jest człowiekiem i nie czyta w myślach. Prawdopodobnie czasem domyśli się co w danej chwili przeżywasz, a czasem nie będzie mieć o tym zielonego pojęcia. Jeśli chcesz, aby coś się zmieniło, najlepszym sposobem jest zainicjowanie rozmowy na ten temat. Komunikowanie istotnych rzeczy wprost i wspólne rozwiązywanie problemów to także bardzo ważny element relacji terapeutycznej (i każdej innej relacji). Jeśli trudno jest Ci mówić o swoich potrzebach – tym bardziej zachęcam Cię do tego w relacji terapeutycznej. To będzie dla Ciebie zupełnie nowe ważne doświadczenie, w bezpiecznych warunkach, które może Ci pomóc w tym, by później z większą łatwością wyrażać potrzeby w innych relacjach.
nie robię zadań domowych i głupio mi się przyznać – co robić
Zadania domowe proponowane przez terapeutę są dla Ciebie i Twojego rozwoju. Zadania nie są po to, aby Ciebie rozliczać i oceniać. Czasami terapeuta może zaproponować Ci zadanie, które okaże się szczególnie trudne. Jeśli coś nie wychodzi (albo nic nie wychodzi) warto po prostu o tym porozmawiać i zastanowić się dlaczego tak się dzieje. Każde niepowodzenie może prowadzić do ważnych wniosków. Jeśli masz tendencję do odwlekania zadań i prokrastynacji, prawdopodobnie będzie Ci trudno także z zadaniami domowymi. Jeśli masz tendencję do unikania trudności – pewnie będziesz także unikać zadań, które ocenisz jako trudne. Co wtedy zrobić ? Po prostu o tym porozmawiać.
kiedy warto rozważyć zmianę terapeuty lub nurtu terapeutycznego
Każdy z nas jest inny, w innych relacjach czuje się komfortowo. Może się zdarzyć, że sposób pracy terapeuty Ci nie odpowiada lub czujesz się zupełnie nierozumiany. Wtedy warto rozważyć zmianę terapeuty / nurtu terapeutycznego.
Jeśli często unikasz trudnych rozmów i sytuacji – przed zmianą terapeuty zachęcam do poruszenia z nim tego tematu, zamiast tak jak zwykle – kończyć natychmiast relację. Jeśli terapeuta podejmie temat i odpowie na Twoje potrzeby – spróbuj podjąć dalszą pracę.
Jeśli pracujecie od dłuższego czasu i mimo rozmów o tym, że terapia nie działa, nadal nic się nie zmienia i jednocześnie nie rozumiesz dlaczego tak się dzieje – warto wybrać inną osobę lub nurt.
Jeśli pracujecie od dłuższego czasu, następują zmiany, ale są one bardzo powolne, a Ty cierpisz na zaburzenia osobowości lub problem z którym przychodzisz trwa wiele lat – dobrym rozwiązaniem może być kontynuacja i rozmawianie na bieżąco o trudnościach. Oczywiście pod warunkiem, że odpowiada Ci sposób pracy terapeuty, a on specjalizuje się w tego typu trudnościach. W pracy terapeutycznej przy trudnościach trwających wiele lat (np. borderline, tendencja do unikania i niepodejmowania żadnych wyzwań) efekty terapii będą pojawiać się stopniowo. Czasem nawet będziesz robić kroki wstecz. Pamiętaj, że efekt terapii zależy nie tylko od terapeuty, ale przede wszystkim od Ciebie, Twojego wysiłku, motywacji o otwartości. Terapeuta może jedynie pomagać Ci w procesie zmiany, wskazywać różne rzeczy i wspierać Cię. Jednak to Ty spędzasz ze sobą najwięcej czasu.
Jeśli terapeuta wygłasza osobiste poglądy (np. religijne, polityczne) odmienne od Twoich i stara się przekonać Ciebie do nich – zmiana terapeuty może być dobrym pomysłem.
Może się również zdarzyć, że terapeuta łamie zasady terapii, ocenia, krytykuje, wyśmiewa, podważa Twoje wartości. Warto mu zwrócić uwagę, jeśli ma to miejsce jednorazowo. Jeśli sytuacja się powtarza i nic się nie zmienia, wtedy zdecydowanie warto zmienić terapeutę.
Warto również zmienić terapeutę, jeśli stosuje metody i wygłasza treści sprzeczne z aktualnymi wynikami badań, proponuje rzeczy niebezpieczne, nie chce odpowiadać na pytania o wybór takich, a nie innych metod terapeutycznych lub na pytania o swoje kwalifikacje.
Warto zmienić terapeutę jeśli na pytanie o to, czy poddaje swoją prace superwizji mówi, że jest doświadczony i nie potrzebuje superwizji.
Jeśli potrzebujesz wsparcia
polecane artykuły
Jaki wybrać nurt psychoterapii ? – O tym jakie nurty specjalizują się w pracy z konkretnymi trudnościami
Czy psychoterapia działa? – fakty i mity na temat psychoterapii
Przed spotkaniem z terapeutą / psychologiem – co warto wiedzieć przed pierwszym spotkaniem
Nie uległość, nie agresja – o zdrowej asertywności
Jak rozmawiać o emocjach? Poradnik jak zdrowo wyrażać swoje emocje i być empatycznym słuchaczem
Dlaczego zmiana myślenia nie wystarcza? o źródłach niepowodzeń w terapii i czy da się coś z tym zrobić
Terapia Schematu – co to takiego?