W komunikacji wyróżniamy 4 postawy: asertywną, uległą, agresywną i manipulującą. Jeśli chcesz sprawdzić swoją asertywność, wypełnij test asertywności. Poniżej, na tej stronie znajdziesz wskazówki jak rozwijać swoją asertywność.
Asertywność, to postawa, w której dbasz o swoje granice i potrzeby z poszanowaniem granic, potrzeb i uczuć innych ludzi. Stawiasz siebie na pierwszym miejscu, potrafisz też podchodzić z empatią i szacunkiem do innych ludzi. Ta postawa pozwala budować bliskie, trwałe, satysfakcjonujące relacje. Osoby asertywne potrafią wyrażac swoje potrzeby wprost, dbać o siebie w relacjach i dawać przestrzeń innym. Asertywność sprawia, że inni ludzie najczęściej czują się z nami dobrze. Pamiętaj, że prowadzi ona także do tego, że niektóre osoby (u których przeważa postawa agresywna i manipulująca), które nie chcą respektować naszych praw, będą niezadowolone, mogą też odchodzić z naszego życia.
Asertywnej komunikacji możesz się nauczyć.
W zależności od tego, jakie przeważają u Ciebie postawy (inne niż asertywna), możesz potrzebować nieco innych kroków, by poprawić swoja asertywność.
Kroki ogólne, pomocne w rozwoju asertywności:
- Psychoterapia, skoncentrowana na wzorcach relacji (np. terapia schematu, terapia humanistyczno-doświadczeniowa, w tym Gestalt, EFT, terapia psychodynamiczna, terapia interpersonalna).
- Treningi asertywnej empatycznej komunikacji – konstruktywnego wyrażania potrzeb, wyznaczania granic, rozwiązywania konfliktów.
- Poradniki na temat asertywnej komunikacji. (uwaga: poradniki są pomocne, jednak zazwyczaj niewystarczające, by nauczyć się nowych wzorców i usunąć wzorce nieasertywne, ponieważ zazwyczaj nasz brak asertywności, ma swoje ważne źródła, do których trzeba sięgnąć, by dokonać skutecznej zmiany!).
- Wizualizacja nowych wzorców zachowań, w celu skuteczniejszej zmiany nawyków.
- Rozwijanie świadomości swoich praw w relacjach i praw innych ludzi oraz umiejętności rozdzielania słów i uczuć innych oraz własnych przekonań i potrzeb
- Identyfikacja zachowań, które utrudniają wchodzenie w relacje i doświadczanie bliskości, autonomii, satysfakcji w kontaktach z innymi
Jeśli przejawiasz postawę uległą/bierną
- zrozumienie źródeł takiej postawy w Twojej historii (psychoterapia, samorozwój)
- rozpoznanie przekonań, które blokują Cię przez zadbaniem o siebie (psychoterapia)
- przełamanie barier i krytycznego myślenia o sobie i swoich potrzebach (psychoterapia)
- nauka rozpoznawania własnych potrzeb (często uległość jest związana z brakiem świadomości swoich potrzeb)
- przepracowanie poczucia winy lub lęku przed odrzuceniem, bezradności
- rozwijanie poczucia własnej wartości
- wzięcie odpowiedzialności za dbanie o swoje potrzeby w sposób aktywny
- nauka wyrażania potrzeb w sposób asertywny (treningi)
- nauka wyznaczania granic (treningi)
- nauka radzenia sobie w sytuacji, gdy inni ludzie nie chcą respektować wyznaczanych granic
Jeśli przejawiasz postawę agresywną
- zrozumienie źródeł Twojej postawy i jej znaczenia w przeszłości (kiedyś agresja mogła być jednym skutecznym sposobem w zadbaniu o siebie)
- rozpoznanie przekonań, które pchają Cię do zachowań agresywnych (psychoterapia)
- nauka asertywnych strategii wyrażania potrzeb (treningi)
- nauka empatii (psychoterapia, treningi)
- przepracowanie poczucia krzywdy i niesprawiedliwości, złości lub innych trudnych uczuć z przeszłości (psychoterapia)
- nauka rozróżniania zdrowej i niezdrowej złości
Jeśli przejawiasz postawę manipulującą
- zrozumienie źródeł Twojej postawy z przeszłości (psychoterapia)
- wzmocnienie poczucia własnej wartości
- przepracowanie lęku przed odrzuceniem, poczucia krzywdy, niesprawiedliwości, bezradności i innych trudnych emocji (psychoterapia)
- wzięcie odpowiedzialności za dbanie o swoje potrzeby w sposób aktywny i wprost
- nauka asertywnych strategii wyrażania potrzeb i wyznaczania granic (trening)
Agnieszka Juroszek
Jestem autorką bloga Psychologia Codzienności, na którym piszę o emocjach, relacjach i psychoterapii.
Prowadzę psychoterapię w podejściu humanistyczno-doświadczeniowym i w nurcie terapii schematu. Wspieram osoby, doświadczające trudności w obszarze emocji, potrzeb, samoakceptacji oraz relacji z innymi ludźmi i komunikacji. Pomagam w pokonywaniu trudnych doświadczeń, takich jak trauma, przemoc, dorastanie w rodzinie pełnej obojętności, krytyki, z problemem alkoholowym, itp.
Jestem psychologiem, psychotraumatologiem, trenerem umiejętności społecznych i psychoterapeutą w trakcie szkolenia (Szkoła Psychoterapii Intra – rekomendacja Polskiego Towarzystwa Psychologicznego). Ukończyłam również szkolenie przygotowujące do pracy w nurcie Terapii Schematu (akredytacja Międzynarodowego Towarzystwa Terapii Schematu ISST). Pracuję w Warszawie i online. Swoją pracę poddaję regularnej superwizji.