„Czujesz złość? To pokrzycz sobie w poduszkę albo sobie pobiegaj.” Takie rady słyszą najczęściej osoby, które mówią, że mają problem ze swoją złością, wymyka się ona spod kontroli lub je przerasta.
Mam gęsią skórkę, kiedy słyszę tego typu rozwiązania. Głównie dlatego, że one sugerują, że w odczuwaniu złości jest coś złego. Taki pogląd też jest częsty. Złość rzeczywiście jest dość nieprzyjemną emocją, zdarza się również, że pcha ona do agresywnych zachowań, ale nie można powiedzieć, że złość jest tym samym, co agresja. Złość jest bardzo ważnym sygnałem. Mówi o tym, że nasze granice zostały przekroczone, że nasze potrzeby są niezaspokojone. Dodatkowo daje ona siłę do walki. Walki o swoje potrzeby. Bo złość wiąże się z dużą energią. Którą w „technikach radzenia ze złością” próbujemy rozładować. Zapominamy jednak o tym co najważniejsze. Ta energia to swego rodzaju prezent. Nasze ciało daje nam ją by zawalczyć o swoje potrzeby.
Czy to oznacza przyzwolenie na agresję?
Zawalczenie o swoje potrzeby nie musi być agresywne. Często, odczuwając złość, wydaje nam się, że problemem jest druga osoba lub my sami i dlatego kierujemy agresję w kierunku innej osoby lub na siebie. Zazwyczaj nie zdając sobie sprawy, że pod złością kryją się potrzeba szacunku, miłości, akceptacji, bezpieczeństwa…. oraz wiele trudnych emocji, takich jak wstyd, żal, zazdrość, poczucie odrzucenia, rozczarowanie.
Dopiero takie spojrzenie na naszą złość może w dłuższej perspektywie pomóc nam się „uporać z tą emocją”. Tak naprawdę to nie z emocją potrzebujemy walczyć tylko z niezaspokojonymi potrzebami. Dlatego pierwszym krokiem powinno być spojrzenie na swoje potrzeby oraz inne emocje, które się pod nią kryją. Dopiero wtedy warto zastanowić się nad rozwiązaniami. Rozwiązaniami, które pozwolą zaspokoić potrzeby, a nie tylko rozładować napięcie.
Czy w takim razie rozładowanie napięcia jest złe?
Nie. Czasami nasze potrzeby tak długo bywały spychane na margines, że złość kumuluje się w nas i w pewnym momencie jest jej za dużo. Za dużo, by zobaczyć te potrzeby i znaleźć sposób na ich zaspokojenie. Wtedy sposoby bywają pomocne. Ale raczej jako pierwszy etap w zaspokojeniu potrzeb (tak, by móc w ogóle o nich pomyśleć), a nie jako recepta na złość. I tutaj zachęcam do dwóch rodzajów metod. Po pierwsze – do wyciszających – wtedy kiedy pobudzenie jest tak duże, że nie da się myśleć o tym, czego nam brakuje. Będą to takie metody jak liczenie wspak, mindfulness (medytacja uważności), głębokie oddechy, spacer, zamknięcie oczu czy chwila samotności. Drugi rodzaj metod, to te, które rozładowują napięcie, które stopniowo zbiera się w naszym ciele (nie tylko związane z tym, co aktualnie nas zdenerwowało). Takimi metodami są sport, taniec, joga, gorąca kąpiel, napinanie i rozluźnianie mięśni, masaż.
Popularne metody na złość działają (częściowo) z kilku powodów. Po pierwsze podnoszą nastrój – większość z nich sprzyja wydzielaniu endorfin i innych hormonów, które sprawiają, że poprawia nam się humor. Wtedy łatwiej zobaczyć potrzeby i myśleć nad rozwiązaniem, w silnej złości może to być niemożliwe, bo działamy instynktownie. Po drugie dają czas na ochłonięcie. Trzeba jednak pamiętać, że nie są one pełnym rozwiązaniem dla naszej złości, ponieważ jej przyczyna zwykle pozostaje nierozwiązana. Dlatego, kiedy już napięcie opadnie, warto mimo wszystko wrócić do swoich potrzeb i zapytać je o zdanie. A jeśli zbyt długo spychaliśmy potrzeby na margines, pod dywan, w nieświadomość – i już nie jesteśmy w stanie ich usłyszeć, albo są dla nas zbyt przerażające czy wstydliwe – warto szukać pomocy psychoterapeutycznej.
Więcej podobnych artykułów
- Po co nam różne emocje
- Emocje – wyrażać czy kontrolować?
- Czy emocje mogą być złe?
- Komiks o złości – nie tylko dla dzieci
Formy wsparcia psychologicznego
Konsultacja psychologiczna
To forma wsparcia w kryzysach i problemach psychologicznych. Jeśli nie wiesz, czy potrzebujesz psychoterapii, treningu umiejętności, diagnozy czy konsultacji z lekarzem psychiatrą, konsultacja psychologiczna jest dobrym pierwszym wyborem.
Psychoterapia indywidualna
Terapia jest procesem rozwoju, dedykowanym mierzeniu się z przedłużającymi się problemami i zaburzeniami natury emocjonalnej i interpersonalnej. Jest skuteczną w radzeniu sobie z depresją, lękiem, PTSD i skutkami trauma, syndromami DDA i DDD czy zaburzeniami osobowości.
Treningi komunikacji
Praktyczne zajęcia służące ćwiczeniu umiejętności potrzebnych do budowania relacji – skutecznej, empatycznej, asertywnej komunikacji. Treningi mogą mieć formę indywidualną, grupową lub dla par.
